Πάντα να θυμόμαστε ότι ΠΡΕΠΕΙ ΠΑΝΤΑ ΝΑ ελέγχουμε τις εφαρμογές που έχουν τα παιδιά μας στο κινητό τους για να τα προστατεύσουμε από κακόβουλους χρήστες.
Όλοι μας έχουμε ακούσει ιστορίες για εξαφανίσεις παιδιών ή ότι παιδιά παρασύρθηκαν από άλλους ενήλικες και γενικότερα περιπτώσεις κακοποίησης παιδιών και όχι μόνο. Σε όλους μας γενάτε η απορία πώς συναντήθηκε αυτό το παιδί με ένα μεγαλύτερό του που δε γνώριζε καθόλου από πριν; Πολλά παιδιά και όχι μόνο παιδιά αλλά και έφηβοι και ενήλικες κάνουν χρήση κάποιων εφαρμογών και ιστοσελίδων που είναι επικίνδυνες αν δεν γίνει σωστή χρήση τους. Επειδή η λύση φυσικά ΔΕΝ είναι να δαιμονοποιήσουμε το διαδίκτυο που είναι πια απαραίτητο εργαλείο για όλους μας και απαραίτητο να μάθουν τη σωστή χρήση του και τα παιδιά μας, πρέπει να λάβουμε τα μέτρα μας. Οι γονείς στη σημερινή εποχή πρέπει να γνωρίζουν για να προστατεύσουν τα παιδιά τους.
Η τρομακτική αλήθεια
Ο «κακός» δεν παραμονεύει πια στις σκοτεινές γωνιές (μόνο). Μπορεί πια να μπει στο σπίτι μας και στο υπνοδωμάτιο του παιδιού μας και ενώ εμείς κοιμόμαστε χάρη στο κινητό του ή τάμπλετ ή υπολογιστή του. Τα διάφορα «αρπακτικά» παραμονεύουν ακόμη κι όταν εμείς είμαστε απλά στο διπλανό δωμάτιο. Δεν μιλάμε μόνο για σεξουαλικό κίνδυνο, αλλά και για κυβερνο-επιθέσεις -το γνωστό ως Cyber-bullying – αλλά και κάθε άλλης μορφής κακοποίηση.
Καθημερινά νέες εφαρμογές συνεχώς δημιουργούνται με σκοπό την επικοινωνία των ανθρώπων και την κοινωνική δικτύωση τους, αλλά πρέπει να έχουμε το νου μας όσον αφορά το τι κάνει το παιδί μας με αυτές. Αν λοιπόν γνωρίζουμε τα κόλπα που χρησιμοποιούν τα αρπακτικά, θα γνωρίζουμε και τι πρέπει να προσέχουμε. Έτσι, σας δίνουμε παρακάτω μια λίστα με κάποιες από τις επικίνδυνες εφαρμογές που υπάρχουν.
Προσοχή σε όλες τις παρακάτω περιπτώσεις δεν είναι οι εφαρμογές κακές αλλά η κακιά – πονηρή χρήση που μπορεί να κάνει κάποιος κακόβουλος χρήστης. Για αυτό αν γνωρίζουμε τις ιδιαιτεροτητές τους γνωρίζουμε και τις πονηριές και τις τακτικές των κακόβουλων χρηστών. Πιστεύουμε οτι η γνώση βοηθάει. Ας γνωρίζουμε κάτι και μακάρι να μην χρειαστεί ποτέ να χρησιμοποιήσουμε αυτή την γνώση. Εξάλλου θέλουμε να προστατέψουμε τον εαυτό μας, την οικογένειά μας και γενικότερα αυτούς που αγαπάμε και όχι μόνο. Οπότε δεν πάει χαμένη η γνώση αυτή.
1. 9gag
9gag είναι μία από τις πιο δημοφιλείς εφαρμογές για τη διανομή και ανταλλαγή φωτογραφιών στο διαδίκτυο. Το επικίνδυνο είναι ότι υπάρχουν όλα τα είδη των εικόνων και οτι οι εικόνες δεν εποπτεύονται και θα μπορούσαν να προέλθουν από οποιαδήποτε uploader και πιθανόν να είναι μια εικόνα που δεν θέλετε τα παιδιά να δουν. Ορισμένοι χρήστες του 9gag είναι cyber bullies και παρενοχλούν άλλα μέλη. Έχει παρα πολλές αστείες φωτογραφίες και για αυτό το προτιμούν πολλοί έφηβοι και παιδιά αλλά εμείς προτείνουμε ότι αν τα παιδιά σας πρέπει να πάρουν δόση χιούμορ από κάπου, να βεβαιωθείτε ότι είναι από ένα μέρος με κανόνες και κανονισμούς που δεσμεύονται για τη προστασία ανήλικων χρηστών.
2. Whisper
Αυτή η εφαρμογή επιτρέπει να στέλνει κάποιος μυστικά ανώνυμα μηνύματα σε άλλους χρήστες και επιτρέπει τη συζήτηση (chatting) διάλογο χρηστών από την ίδια γεωγραφική περιοχή, μεταξύ τους. Την θεωρούμε επικίνδυνη καθώς πολλά παιδιά παρασύρονται από την ατμόσφαιρα μυστηρίου που δημιουργεί η αίσθηση να μιλάνε με αγνώστους και να νομίζουν ότι τα μυστικά τους δεν τα ξέρει κανείς παρά μόνο άγνωστοι που δεν θα δουν ποτέ. Όμως το ότι οι άνθρωποι που επικοινωνούν είναι από την ίδια στενή γεωγραφική περιοχή, μπορεί να χρησιμοποιηθεί από κακόβουλους χρήστες που επιθυμούν σιγά-σιγά να αποκτήσουν επαφή με το παιδί (κι έτσι, η ανωνυμία παύει πια να υπάρχει).
3. YikYak
Όλοι οι χρήστες του YikYak είναι ανώνυμοι. Δεν χρειάζονται λογαριασμό για να στείλουν μηνύματα, απλώς τα μηνύματά τους είναι προσβάσιμα στους 500 ανθρώπους που είναι πλησιέστερα σε μια ακτίνα 1,5 ως 8 χιλιομέτρων. Μπορεί να μετατραπεί σε ένα εικονικό δωμάτιο συζητήσεων (virtual chat room) όπου ο καθένας λέει ό,τι θέλει ανώνυμα διαδίδοντας ψευδή, κακόβουλα μηνύματα που σκοπεύουν να αμαυρώσουν την προσωπικότητα του άλλου, δημόσια και χωρίς καμία επιτήρηση ή έλεγχο». Στο εξωτερικό κάποια σχολεία έφτασαν να απαγορέψουν εντελώς τα κινητά λόγω της συγκεκριμένης εφαρμογής.
4. Kik
Είναι δωρεάν υπηρεσία μηνυμάτων που επιτρέπει την αποστολή κειμένου/εικόνας χωρίς να υπάρχει το παραμικρό ίχνος στο ιστορικό της συσκευής. (Αντίστοιχες εφαρμογές είναι τα: Viber, WhatsApp, TextNow).
Είναι επικίνδυνη καθώς μπορεί κάποιος να επικοινωνήσει με ξένους χωρίς κανένας ίχνος καθώς παρακάμπτει την υπηρεσία SMS του παρόχου. ‘Ενας ξένος μπορεί να στείλει στο παιδί «αίτημα φιλίας» στην τύχη ψαρεύοντας.Τα παιδιά επίσης μπορούν να τη χρησιμοποιήσουν για «sexting» (αποστολή προσωπικών πονηρών φωτογραφιών) χωρίς οι γονείς να το μάθουν.
5. Snapchat
Επιτρέπει τη σύλληψη φωτογραφίας ή βίντεο στα οποία μπορεί να έχει πρόσβαση κάποιος άλλος για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Με το πέρας του χρόνου, η εικόνα ή το βίντεο εξαφανίζεται αυτόματα σύμφωνα με τα λεγόμενα της εταιρείας. Παρόμοιες εφαρμογές είναι τα Poke, Wire, και Wickr.
Είναι επικίνδυνη καθώς λόγο ότι νοιώθουμε ασφαλείς ότι οι φωτογραφίες μας σβήνονται μετά από λίγο και ότι κανένας δεν μπορεί να τις δει τα παιδιά μπορούν να στείλουν ή να λάβουν πονηρές φωτογραφίες και όχι μόνο. Η αλήθεια είναι ότι στο Internet τίποτα δεν χάνεται και τίποτα δεν σβήνεται.
6. Vine
Επιτρέπει σε χρήστες να στέλνουν εξάλεπτα βίντεο.
Εγκυμονεί κάποιους κινδύνους καθώς ενώ τα περισσότερα βίντεο είναι ακίνδυνα, μπορούν να εμφανιστούν και βίντεο σεξουαλικού περιεχομένου, που εκθέτουν τα παιδιά σε πιθανό ακατάλληλο υλικό. Τα αρπακτικά χρησιμοποιούν την εφαρμογή αυτή για να ψάξουν και να βρουν παιδιά και Μετά, προσπαθούν να επικοινωνήσουν μαζί τους για τα περαιτέρω.
7. ChatRoulette
Αυτές οι εφαρμογές επιτρέπουν την επικοινωνία μέσω βίντεο με άλλους (video chat). Εγκυμονεί κινδύνους καθώς μπορεί τα παιδιά να μιλάνε με ψεύτικους ξένους «ψευδο-ξένους» η οποίοι χρησιμοποιούν ψεύτικη κάμερα ή εικονικές κάμερες για να φαίνονται πιο νεαροί ή άλλο φύλο ή οτιδήποτε άλλο. Υπάρχει προσπάθεια από τους διαχειριστές της ιστοσελίδας να προειδοποιήσουν με κάθε τρόπο τους χρήστες όταν κάποιος χρησιμοποιεί ψεύτικη κάμερα για να μη φαίνεται ποιος είναι, αλλά οι κακόβουλοι χρήστες εξακολουθούν να κάνουν διάφορα κόλπα και έτσι, ένας πενηντάχρονος, μπορεί να χρησιμοποιήσει λογισμικό ψευδούς κάμερας που να τον κάνει να φαίνεται για δεκαπεντάχρονος που προσπαθεί να πείσει ένα νεαρό κορίτσι να του στείλει πονηρές φωτογραφίες της ή πληροφορίες για την περιοχή που μένει.
8. Tinder
Στην εφαρμογή αυτή χρήστες αποστέλλουν τις φωτογραφίες τους και βλέπουν τις φωτογραφίες άλλων χρηστών. Αν νομίζουν ότι κάποιος-α τους αρέσει, μπορούν να βάλουν «σημαία» (flag) στη φωτογραφία του – της. Αν το άλλο πρόσωπο τους έχει επίσης βάλει σημαία στην δικιά τους φωτογραφία, τότε η επικοινωνία καθίσταται δυνατή μεταξύ τους. Και εδώ έχουμε κινδύνους καθώς ο κάθε ένας μπορεί να έχει ψεύτικο προφίλ και να ανεβάζει ψεύτικες φωτογραφίες ή φωτογραφίες άλλων ώστε να επιτύχει τους σκοπούς του. Χρησιμοποιείται κυρίως με σκοπό να βρεί κάποιος φίλο ή φιλενάδα. Παρόμοιες εφαρμογές με αυτή είναι οι Down, Skout, Pure, και Blendr.
9. Poof
Είναι εφαρμογή η οποία κρύβει άλλες εφαρμογές στη συσκευή σας. Τρέχοντας την εφαρμογή επιλέγουμε ποιες εφαρμογές θέλουμε να κρύψουμε οπότε αυτές δε θα φαίνονται πια στην οθόνη του κινητού μας. Εδώ ακριβώς είναι και η επικινδυνότητα, για πιο λόγο ένα παιδί να θέλει να κρύψει τις εφαρμογές από τους γονείς του ή τους κηδεμόνες του. Οπότε αν δείτε το Poof στην οθόνη του κινητού του παιδιού σας πιθανόν να θλελει το παιδί σας κάτι να σας κρύψει.
10. Omegle
Άλλη μια εφαρμογή που επιτρέπει επικοινωνία μέσω βίντεο με άλλους (video chat).
Υπάρχει και εδώ η αντίστοιχη επικινδυνότητα από κακόβουλους χρήστες οπότε ένας πενηντάχρονος, μπορεί να χρησιμοποιήσει λογισμικό ψευδούς κάμερας που να τον κάνει να φαίνεται για δεκαπεντάχρονος που προσπαθεί να πείσει ένα νεαρό κορίτσι να του στείλει πονηρές φωτογραφίες της ή πληροφορίες για την περιοχή που μένει.
Για άλλη μια φορά υπενθυμίζουμε ότι ούτε το διαδίκτυο ούτε οι εφαρμογές είναι κακιές. Η χρήση τους μπορεί να γίνει κακιά απο κακόβουλος χρήστες όπως και τα πάντα στην ζωή αυτή. Όλα έχουν καλή χρήση αλλά και κακιά χρήση.
Η ασφάλεια του παιδιού μας είναι σημαντικότερη από την ιδιωτικότητά του. Σαν γονείς οσο μπορούμε διακριτικά και αν απαιτείται και αδιάκριτα οφείλουμε να ελέγχουμε τι κάνει με το κινητό του, το τάμπλετ του και με τον υπολογιστή του. Καλό είναι να έχουμε ενεργοποιημένο τον «Γονικό έλεγχο» Parental Control στο κινητό, τάμπλετ, υπολογιστή του παιδιού μας ώστε να διαχειριζόμαστε, να δίνουμε άδεια και να γνωρίζουμε τις εφαρμογές που θέλει να κατεβάσει.
Πολύ σημαντικό είναι να μιλήσουμε στο παιδί μας και να του εξηγήσουμε διεξοδικά ξανά και ξανά ( η επανάληψη είναι η μητέρα της μάθησης και της εκπαίδευσης) τους κινδύνους που υπάρχουν τόσο στο διαδίκτυο όσο και στον φυσικό κόσμο, όπως θα κάναμε με οτιδήποτε άλλο, προκειμένου να μάθει να προστατεύει τον εαυτό του μόνο του, γιατί εμείς δε μπορούμε να είμαστε πάντα δίπλα και ούτε να ελέγχουμε τα πάντα. Η πληροφόρηση είναι ο καλύτερος τρόπος να προστατέψουμε τα παιδιά μας.
Το να έχουμε ένα κοινό φορτιστή σε κοινή θέα ως δικαιολογία για να ελέγχουμε το κινητό του παιδιού μας είναι μια ιδέα.
Θα πρέπει να θυμόμαστε οτι το διαδίκτυο είναι πια σημαντικό κομμάτι της καθημερινοτητάς μας και ότι η ασφάλεια στον κυβερνοχώρο είναι ίδια με την ασφάλεια οπουδήποτε αλλού. Όπως εκπαιδεύουμε και μαθαίνουμε στα παιδιά μας να προσέχουν τους τόσους κινδύνους που υπάρχουν στο φυσικό κόσμο έτσι πρέπει να μάθουν και στο διαδίκτυο να καταλάβουν ότι ο κόσμος δεν είναι τόσο αθώος όσο φαίνεται.
Και κλείνοντας σας υπενθυμίζουμε ότι οι εφαρμογές δεν είναι οι ίδιες επικίνδυνες αλλά οι κακόβουλοι άνθρωποι. Είναι η λανθασμένη, πονηρή χρήση τους που μπορεί να τις καταστήσει επικίνδυνες όπως και κάθε τι άλλο στην ζωή αυτή.
